Sở hữu hay yêu?

Yêu, cái gọi là yêu, làm tiêu tan người kia. Bằng không sao thế giới lại xấu thế? Biết bao nhiêu người yêu, mọi người đều là người yêu; chồng yêu vợ, vợ yêu chồng, bố mẹ yêu con cái, con cái yêu bố mẹ, và bạn bè, và mọi người, họ hàng, toàn thế giới đều trong tình yêu... Nhiều tình yêu thế - mà nhiều xấu thế, nhiều khổ thế?

Tại đâu đó, cái gì đó dường như đã đi sai lắm - vào chính cội rễ. Đây không phải là tình yêu; bằng không nỗi sợ biến mất - bạn càng yêu nhiều, bạn càng ít sợ. Khi tình yêu thực sự đi tới tính toàn bộ của nó không có sợ hãi. Nhưng trong sở hữu, nỗi sợ cứ ngày một tăng lên, bởi vì khi bạn sở hữu một người bạn bao giờ cũng sợ người đó có thể bỏ bạn, người đó có thể đi mất - và hoài nghi bao giờ cũng có đó. Chồng bao giờ cũng nghi rằng vợ có thể yêu ai đó khác. Họ trở thành gián điệp lẫn nhau, và họ cắt bỏ tự do của nhau để cho không có khả năng nào.

Nhưng khi bạn cắt tự do, khi bạn cắt khả năng của cái không biết, cuộc sống trở thành chết, tù đọng. Mọi thứ trở thành tẻ nhạt, vô nghĩa, chán chường, đơn điệu. Và điều đó càng xảy ra nhiều bạn càng trở nên sở hữu nhiều hơn. Khi cuộc sống tàn tạ, khi tình yêu ra đi, khi cái gì đó đang tuột khỏi tay bạn, bạn trở nên sở hữu nhiều hơn, níu bám nhiều hơn; bạn trở nên bảo vệ nhiều hơn, bạn tạo ra nhiều bức tường hơn và nhiều nhà tù hơn. Đây là cái vòng luẩn quẩn.

Càng nhiều nhà tù, cuộc sống càng ít có đó, Bạn sẽ càng sợ hơn rằng điều gì đó đang xảy ra - và tình yêu đang biến mất cho nên lại tạo ra nhà tù lớn hơn. Thế thì tình yêu sẽ biến mất hơn, thế thì nhà tù còn lớn hơn nữa sẽ lại được cần tới. Và có nhiều phương pháp tinh vi để làm điều đó: ghen tuông, liên tục ghen tuông, và sở hữu, tới mức độ mà người kia không còn là con người nữa. Người kia trở thành đồ vật, món hàng, bởi vì đồ vật có thể được sở hữu dễ hơn là người, bởi vì đồ vật không thể nổi dậy, không thể không vâng lời, không thể bỏ đi mà không có phép của bạn, không thể yêu ai đó khác.

Khi yêu trở thành thất vọng - và nó sẽ trở thành thất vọng, bởi vì nó không phải là yêu - thế thì bạn dần dần bắt đầu yêu đồ vật. Nhìn mọi người khi họ đánh bóng xe mình mà xem, cách họ nhìn vào xe của mình - quyến rũ thế! Nhìn vào ánh sáng lãng mạn toả ra từ khuôn mặt họ khi họ nhìn vào chiếc xe của mình; họ đang trong tình yêu với chiếc xe.

Đặc biệt ở phương Tây, khi tình yêu đã bị tiêu tan hoàn toàn, mọi người đang trong tình yêu với đồ vật hay con vật: chó, mèo, xe, nhà. Dễ yêu đồ vật hay con vật hơn; con chó trung thành hơn là vợ có thể trung thành. Bạn không thể tìm được con vật nào trung thành hơn con chó - nó vẫn còn trung thành, không có nguy hiểm. Vợ là nguy hiểm. Chồng là nguy hiểm; bất kì khoảnh khắc nào người đó cũng có thể bỏ đi và bạn chẳng thể làm được gì. Và khi người đó đi, toàn bộ bản ngã của bạn bị tan nát, bạn cảm thấy bị tổn thương. Để bảo vệ cho vết thương đó khỏi xảy ra bạn bắt đầu làm tiêu tan chồng hay vợ, cho nên họ trở thành giống như chiếc xe và nhà - những đồ vật chết.

Bất kì khi nào bạn sở hữu một người, người đó trở thành đồ vật - nhưng bạn đã muốn yêu một người chứ không phải một đồ vật. Bởi vì đồ vật có thể bị sở hữu, nhưng đồ vật không thể mang tính đáp ứng. Bạn có thể yêu đồ vật, nhưng đồ vật không thể đáp lại tình yêu của bạn. Bạn có thể ôm ghì chiếc xe của mình, nhưng chiếc xe không thể ôm ghì bạn được. Bạn có thể hôn xe của mình, nhưng cái hôn không thể quay lại được.

Đây là khổ: nếu bạn muốn sở hữu, bạn làm tiêu tan. Và khoảnh khắc bạn đã thành công, toàn bộ vinh quang bị mất, bởi vì bây giờ người kia không thể đáp ứng được. Người kia chỉ có thể đáp ứng trong tự do, nhưng bạn không thể cho phép tự do được bởi vì bạn không trong tình yêu. Yêu không bao giờ sở hữu. Nó không thể thế, bởi chính bản chất của nó.